สงครามตาลีบัน สรุปแบบเข้าใจง่าย ตาลีบันคืออะไรกันแน่ มาหาคำตอบกัน
สงครามตาลีบัน หากพูดถึงข่าวคราว ที่กำลังร้อนแรง และถูกพูดถึงมากที่สุด คงจะหนีไม่พ้น เรื่องราวของ ข่าวตาลีบันยึดเมือง และ ข่าว ตาลี้บัน อัฟกานิสถาน รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของ ประเทศอัฟกานิสถานที่ผ่านมา
หลายคนอาจจะ มีข้อสงสัยและ ไม่มีข้อมูลในอดีต ทำให้สงสัยว่า แล้วตาลีบันเป็นใคร เกิดอะไรขึ้นในอัฟกานิสถาน แล้วประเทศสหรัฐอเมริกา เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้อย่างไร วันนี้เราจะไขข้อข้องใจ ของทุกคนให้เข้าใจไปพร้อม ๆ กัน
สงครามตาลีบัน มีจุดเริ่มต้นมายังไง ?
เราขอย้อนไปตั้งแต่ปี ค.ศ. 1973 ในประเทศอัฟกานิสถาน ได้มีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง โดยไม่ได้มีการปกครอง ระบอบกษัตริย์อีกต่อไป ทำให้มีหลายคน ยึดอำนาจมากมาย เพื่อจะเป็นผู้นำต่อมา ในปี ค.ศ.1979
ในขณะนั้น โลกได้มีสงครามเย็น โดยแบ่งเป็นสองฝั่งคือ สหรัฐอเมริกา และสหภาพโซเวียต ซึ่งขณะนั้น อัฟกานิสถานถูกสหภาพโซเวียต ยึดกองกำลังไว้ แต่แล้วก็มี ประชาชนกลุ่มหนึ่ง ที่ไม่ต้องการอยู่ ภายใต้โซเวียต
จึงตั้งกลุ่มทหารขึ้นมา โดยใช้ชื่อว่ามูจาฮีดีน ที่ใช้หลักญิฮาด ตามความเชื่อของ ศาสนาอิสลาม และเป้าหมายของเขาคือ การขับไล่สหภาพโซเวียต ออกจากอัฟกานิสถาน
ซึ่งทำให้สหรัฐที่กำลัง ต่อสู้กับสหภาพโซเวียต จึงให้กองกำลัง เงินสนับสนุน และอาวุธครบมือ จนทำให้กลุ่มมูญาฮิดีน ทำได้สำเร็จในปี ค.ศ.1989
แต่แล้วปัญหาก็เกิดขึ้น เมื่อในกลุ่มมูญาฮิดี นมีความคิดที่ แตกต่างกันภายในกลุ่ม ทำให้มูญาฮิดีน จึงแตกย่อยกระจัดจาย ตามความเชื่อของแต่ละคน
กองทัพตาลีบัน เกิดขึ้นมาได้ยังไง ?
แต่แล้วในปี ค.ศ.1994 โมฮัมเม็ด โอมาร์ หนึ่งในทหารของมูญาฮิดีน ได้ก่อตั้งทหารตาลีบันขึ้น โดยคำว่าตาลีบัน มาจากคำว่า Talib ซึ่งมีความหมายว่านักเรียน และแน่นอนว่า Taliban จึงหมายถึงกลุ่มนักเรียน ทางศาสนานั่นเอง
โดยแนวคิดของกลุ่มตาลีบันคือ การทำให้อัฟกานิสถาน กลายเป็นประเทศ อิลามบริสุทธิอีกครั้ง โดยมีกฎเข้มงวดมากมาย โดยเฉพาะกับผู้หญิง ในประเทศอัฟกรานิสถาน เพราะผู้หญิงห้ามเรียนหนังสือ ห้ามทำงานนอกบ้าน ยกเว้นอาชีพหมอ
แต่ผู้หญิงจะต้อง แต่งตัวมิดชิด ใส่ผ้าคลุมจนเห็น เพียงแค่ดวงตาเท่านั้น ซึ่งหากใครที่ ขัดคำสั่งของตาลีบัน ก็จะถูกลงโทษ บางคนถูกสังหาร เลยก็ว่าได้ เรียกว่ามีหลายคนให้ฉายาว่า ตาลีบันโหด
แต่แล้วในปี ค.ศ.1996 กลุ่มทหารตาลีบัน สามารถยึดเมืองคาบูล เมืองหลวงได้สำเร็จ พร้อมประกาศจะเปลี่ยนชื่อประเทศ เป็นอิสลามิคเอมิเรตส์
9/11จุดเริ่มต้นของความเชื่อมโยงกับสหรัฐอเมริกา
ในปี 2001 ได้เกิดเหตุการณ์ ที่สำคัญของโลก นั่นคือ 9/11เมื่อเครื่องบินชนตึก เวิลด์เทรดในสหรัฐอเมริกา สร้างความเสียหาย และมีคนบาดเจ็บล้มตาย เป็นจำนวนมาก
ซึ่งในขณะนั้น เราได้ทราบชื่อ ผู้ก่อการร้ายในนาม โอซ่ามา บิน ลาเดน เขาคือผู้นำ กลุ่มอัลกออิดะห์ เขาคือผู้ก่อการร้าย ที่สหรัฐอเมริกาหมายหัว
เมื่อสหรัฐสืบจึงรู้ว่า โอซ่ามา บิน ลาเดน หนีไปอยู่อัฟกานิสถาน ภายใต้กลุ่มตาลีบัน โดยเข้าใจว่า กลุ่มตาลีบันและกลุ่มอัลกออิดะห์ น่าจะเป็นกองทหาร อิสลามเช่นเดียวกัน สหรัฐอเมริกาจึงขอให้ กลุ่มตาลีบันส่งตัว โอซ่ามา บิน ลาเดน
แต่กลุ่มตาลีบันกลับปฏิเสธ ทำให้ในวันที่ 7 ตุลาคม ปี 2001 สหรัฐอเมริกา ได้ทำการบุก โจมตีตาลีบัน และใช้เวลาเพียง 1 เดือนเท่านั้น ตาลีบันก็แตก และทำให้โอซ่ามา บิน ลาดิน หนีไปกบดานที่ ปากีสถานแทน
แต่เมื่อตาลีบันแตก สหรัฐอเมริกาเอง ก็ช่วยประคับประคอง ดูแลอัฟกานิสถาน ทำให้ประเทศอัฟกานิสถาน ที่สามารถทำมาค้าขาย มีเงินเข้าประเทศมากขึ้น
โดยในปี 2004 มีการเติบโตทางเศรษฐกิจ มากกว่าปีก่อนถึง 30% แต่กลุ่มตาลีบันเอง ก็ยังคงป่วนอัฟกานิสถาน อยู่เป็นระยะเพื่อที่จะยึดประเทศให้ได้ แต่ทำได้ยาก เนื่องจากอัฟกานิสถาน มีสหรัฐอเมริกาหนุนหลังอยู่
แต่ตาลีบันเอง ก็เล่นแผนระยะยาว คอยปั่นป่วนอยู่เรื่อย ๆ เป็นเวลาหลายปี ทำให้ประชาชนส่วนใหญ่ ในอัฟกานิสถาน ไม่ชอบกลุ่มตาลีบันด้วย เพราะความไม่เท่าเทียม และโหดร้ายของกลุ่มตาลีบัน
แต่แล้วมาถึง ในสหรัฐอเมริกากันบ้าง โดยประชาชนส่วนใหญ่ ในสหรัฐอเมริกา เริ่มไม่เข้าใจว่า เพราะอะไรประเทศสหรัฐอเมริกา จะต้องไปคอยดูแล ประเทศอัฟกานิสถาน มาอย่างยาวนานขนาดนี้
โดยเอาภาษีของประชาชน ไปดูแลประเทศอื่น ยาวนานถึง 30 ปี ซึ่งหากคิดมูลค่า ที่สหรัฐเสียไปกับ อัฟกานิสถาน ก็ถือว่าเป็นมูลค่ามากมาย ตีเป็นเงินไทย ก็ประมาณ 31 ล้านล้านบาท
ซึ่งไม่ใช่เพียงแค่เงิน ที่สหรัฐต้องสูญเสีย แต่ยังเป็นทหารของสหรัฐ ที่ต้องตายที่ อัฟกานิสถานอีกด้วย
End The Forever Wars
แต่สิ่งที่สหรัฐกังวลคือ ถ้ากองทัพของสหรัฐ ถอนกำลังออกจาก อัฟกานิสถาน นั่นหมายความว่า ตาลีบันจะสามารถ ยึดครองอัฟกานิสถาน ได้อย่างแน่นอน
ซึ่งอัฟกานิสถานเอง พยายามพัฒนาประเทศ แตกต่างจากตาลีบัน ที่สะสมอาวุธไว้มากมาย แต่อย่างที่เราทราบดีว่า ขณะหาเสียงของโจ ไบเดน ได้ประกาศไว้ชัดว่า หากเขาได้รับการเลือกตั้ง เขาจะ End the forever wars หรือการจบสงคราม ที่ยืดเยื้อแบบไม่มี ที่สิ้นสุดนี้ซะ
ซึ่งแน่นอนว่าโจ ไบเดนทำตามสัญญา เมื่อเขาเป็นประธานาธิบดี เขากล่าวว่าเขาจะถอน กำลังทหารทั้งหมด ในอัฟกานิสถาน ภายในวันที่ 11 กันยายน 2021 และอัฟกานิสถาน จะต้องดูแลตัวเอง และสิ่งที่เราคาดคิด ก็เกิดขึ้นเมื่อ อัฟกานิสถาน ไม่มีสหรัฐอเมริกา คอยหนุนหลังแล้ว
ทำให้กลุ่มตาลีบัน ยึดเมืองต่าง ๆ ในอัฟกานิสถาน ได้อย่างรวดเร็ว ทำให้ผู้นำประเทศ อย่างประธานาธิบดี อัชราฟ กานี หนีออกนอกประเทศ รวมถึงประชาชน อีกจำนวนมหาศาล ที่ไม่อยากอยู่ ภายใต้ตาลีบัน ก็หนีออกนอกประเทศเช่นกัน
แต่แล้วโฆษก ของตาลีบัน ได้ออกมารับรอง ความปลอดภัยของประชาชน พร้อมกล่าวด้วยว่า กลุ่มตาลีบัน ในยุคปัจจุบัน ไม่ได้เหมือนยุคอดีตอีกแล้ว แต่ก็มีคำสั่ง ให้เริ่มปลดพนักงานหญิง จากบริษัทต่าง ๆ
ต่อไปเราคงต้อง ติดตามดูว่า ตาลีบันจะสามารถ ทำให้อัฟกานิสถาน กลายเป็นรัฐอิสลาม ที่เคร่งครัดอย่างสมบูรณ์ ได้หรือไม่นะ หรือจะเลือกเดินตาม สมัยนิยมที่ ยึดหลักความเท่าเทียม กับเพศหญิงเหมือนกับ ประเทศอื่น ๆ ทั่วโลก เรื่องนี้ก็คงต้องติดตามกันต่อไป
สำหรับใครที่ต้องการ อ่านข้อมูลเพิ่มเติม เกี่ยวกับตาลีบัน สามารถดูได้จาก ข่าวตาลีบันภาษาอังกฤษ ได้เลยนะ ต้องบอกเลยว่า เรื่องราวของตาลีบัน โด่งดังจนมี ค่ายหลังดัง ๆ สร้าง หนังสงครามตาลีบัน ออกมาเป็นจำนวนมาก
เรียบเรียงเนื้อหาโดย : เด็กแว่นตากลม